FAQ: Wat is nu, zonder grondwet, de rechtsgrond van de Europese Unie?

Diverse verdragen, waarvan er een al verstreken is.

Het begon in de jaren '50 met drie verdragen:

het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS), in werking getreden in 1952;
het Verdrag tot oprichting van de Europese Economische Gemeenschap (EEG), in werking getreden in 1958;
het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (Euratom), in werking getreden in 1958.

Vanaf 1967 kenden die drie Europese Gemeenschappen een gezamenlijke Raad en Commissie.

Het vierde belangrijke verdrag is het Verdrag van Maastricht, dat in 1993 in werking trad. Daarbij werd de naam Europese Unie ingevoerd; de formele naam luidt dan ook Verdrag betreffende de Europese Unie. Tot 'Maastricht' hield 'Europa' zich voornamelijk bezig met landbouwbeleid en de vorming van de interne markt. De nieuwe Europese Unie voerde samenwerking in op andere gebieden, zoals defensie en justitie (denk aan asielbeleid). In Maastricht werd de EEG omgedoopt tot EG, Europese Gemeenschap.

Het laatste verdrag dat van belang is, is het Verdrag van Nice, dat in 2003 van kracht werd. Het wordt nu vaak verguisd als onwerkbaar. Grootste vernieuwing van 'Nice' was de invoering van de besluitvorming met gekwalificeerde meerderheid op veel gebieden. Voluit heet het verdrag Verdrag betreffende de Europese Unie en Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap.

Het EGKS-verdrag was voor vijftig jaar aangegaan en is in 2002 verlopen.

De verdragen van Maastricht en Nice zijn te vinden op de site van de EU. Vreemd genoeg vindt de Unie de drie oprichtingsverdragen niet belangrijk genoeg om als HTML of PDF beschikbaar te stellen.

laatst gewijzigd: 30 maart 2005