Europa diep verdeeld over verdere ratificatie

Na de afwijzing van de grondwet door Frankrijk en Nederland worstelen andere landen met de vraag of zij het verdrag nog willen ratificeren. De Duitse en Franse leiders Schröder en Chirac, in eigen land aangeschoten wild, pleiten voor doorgang. De Britse premier Blair maakte gisteren bekend het Britse referendum uit te stellen. Groot-Brittannië speelt de komende tijd een sleutelrol, als EU-voorzitter in de tweede helft van het jaar en omdat premier Blair als enige leider van een groot land nog over binnenlands gezag beschikt.

Estland heeft de voor deze zomer voorgenomen parlementaire behandeling doorgeschoven naar het najaar. Uit Dublin komt het bericht dat Ierland ook na het Britse besluit gewoon doorgaat met de ratificatie. De Portugese minister van Buitenlandse Zaken zegt dat ook de voorbereidingen voor het referendum in Portugal in oktober gewoon doorgaan, maar tekende daarbij aan dat mogelijk anders wordt besloten na de Europese top op 16 en 17 juni. Zijn Poolse collega maakte dat voorbehoud niet: het referendum in Polen gaat door, aldus ook president Kwasniewski. Het Poolse parlement moet nog wel besluiten óf er een referendum komt. [update 6 juli: het parlement heeft besloten om de beslissing over het referendum uit te stellen tot na de verkiezingen in september.] De president van Tsjechië pleit ervoor het referendum in zijn land niet door te laten gaan; premier Paroubek acht een referendum op korte termijn niet mogelijk. In Zweden ligt de minderheidsregering onder vuur nu zij ratificatie wil doorzetten. EU-voorzitter Luxemburg houdt op 10 juli een referendum dat een makkie leek te worden voor het ja-kamp. De Luxemburgse premier Juncker beleeft nu echter angstige dagen: inmiddels wint het nee-kamp sterk aan aanhang, en Juncker heeft gezegd af te treden bij een nederlaag. Volgens een recente peiling in Denemarken is een afwijzing bij het referendum aldaar op 27 september waarschijnlijk.